Sinds mij bleek dat er naast een familie van der Mathe/Vermaat uit Schonauwen (Houten) ook een familie Vermaet afkomstig uit Tienhoven aan de Lek bestaat, heb ik mij afgevraagd of deze families verwant kunnen zijn en zo ja, waar dan de verbindende schakel te vinden is. De Houtense Vermaat-en hebben immers hun grootste hoeveelheid nazaten in de omgeving van Rotterdam en de Zuidhollandse eilanden, terwijl de Vermaat-en uit Tienhoven zich verspreid hebben over het Groene Hart van Utrecht en Zuid-Holland. Opvallend is tevens dat beide families (over het algemeen) protestant zijn.
Vandaag viel mijn oog opeens op een naam uit de Schonauwense familie waarvan ik dacht dat die alleen in de Tienhovense familie voorkwam. Ik heb het over Aelbert Jan Petersz, zoon van Jan Petersz a Mathe (voor 1520 – 1574). Volgens Marcel S.F. Kemp - Parenteel Luytgen Woutersz (in Utrechtse Parentelen voor 1650, deel I, "Ons Voorgeslacht" (2010), p. 109 is deze Aelbert aan de pest gestorven en in november 1574 in de St. Nicolaaskerk in Utrecht begraven. Dit maakt het echter niet onmogelijk dat hij in Tienhoven een gezin kan hebben gesticht. Aan Aelbert Jansz Vermaeth (of Maet), de oudst bekende Vermaat uit Tienhoven, worden namelijk zeven kinderen toegeschreven: Aartje, Marrigje, Cornelis, Aeffken, Metje, Aaltje en Jacob. Aeffken trouwt met Claes Jan Bertntsz en heeft onder andere twee zoons, Jan Claesz en Peeter Claesz, die zich Vermaet (met de toevoeging Van Tienhoven) noemen. Van Peter stammen de Vermaat-en uit Tienhoven af. Mogelijk was de toevoeging bedoeld om onderscheid te maken tussen deze en de Utrechtse familie.
Er is een Jan Vermaet die genoemd wordt in relatie tot bezittingen van Beernt van Oversloot:
"Item opten vierden dach in octobri (ca 1490/1504) sterf Beernt van Oversloot. Ende heeft besproken uut een hofsede ende boomgaerd ghelegen opten weerdt, westwaert naest ghelegen Jan Vermaet ende oestwaert Lambert Peterss, voer sijn memori enen beyers gulden sjaers. Van welcken die pastoer sal bueren [sic], die coster II 1/2 stuver ende dat ander die kerc voer dat belichten."
"Idem 19-5-1572
Ariaen Jansz. Vermaet transporteert aan zijn broer Pieter Jansz. Vermaet 2 morgen en een half hont land gelegen achter Jan Berntsz. in Tienhoven gemeen met Cornelis Gerritsz. zijn zwager, strekkende van Jan Berntsz. zijn dwarssloot zuidw tot de Tiendweg toe, oostw Jan Berntsz. en westw Dirck Erstensz, tot Schoonhoeven."
Jan Berntsz is de vader van Claes Jan Bertsz, die trouwt met Aeffken Aelbertsz Vermaet. Mogelijk zijn genoemde Adriaen en Pieter haar ooms. Er is een Peter Jan(sz?) van der Mathen bekend, die eveneens in 1574 aan de pest is gestorven. Hij was onderweg van Arnhem, als "clerck van de cantzeller van Gelre" [Marcel S.F. Kemp - Parenteel Luytgen Woutersz (in Utrechtse Parentelen voor 1650, deel I, "Ons Voorgeslacht" (2010), p 109] Vermoedelijk was hij, immers klerk, wat ouder dan de 17 jaar die Marcel Kemp hem geeft. Een Pieter is echter als broer van Aelbert niet bekend.
Ik ben me ervan bewust dat dit alles een hoog speculatief gehalte heeft. Tevens biedt het echter aanknopingspunten voor nader onderzoek. Wellicht zijn ook mensen met de naam Maet, die eveneens in Ameide en omstreken veel voorkomen, afstammelingen van Aelbert of diens vader Jan.
Marcel S.F. Kemp verbaast zich in zijn parenteel van Wouter Luytgensz dat Marichgen Gerrits "opeens" van de achternaam "Vermaet" wordt voorzien. Mogelijk hebben we ook hier (net zoals bij de nazaten van Steven Philipsz) te maken met buitenechtelijke nazaten, maar eveneens is het mogelijk dat we hier een verbinding zien tussen de familie Vermaet(h) uit Tienhoven en Ameide en de nazaten van Wouter Luytgensz.
