vrijdag 21 oktober 2011

De Vermaat van de maand (6) - oktober 2011

Deze keer een persoon die weliswaar pas na haar huwelijk de naam Vermaat ging dragen (wat daarbij slechts 4 1/2 jaar duurde), maar die als stammoeder van de "Tak Ooltgensplaat" aan het begin staat van een flinke reeks nakomelingen. Het gaat om Maria (Marijtje, Merrij) Witte van Sint Annaland, getrouwd met Philip Philipsz Vermaat.
Daarbij leefde bij mij ook de vraag: "hoe ging het verder met...?" Philip's enige zoon Witte belandde immers (volgens een mededeling van Anne-Marie Vermaat op het Stamboomforum) in het weeshuis.


Aangezien Cornelia Dingemans van Sintannaland een van de twee getuigen bij de doop van zoon Witte is, vermoedde ik dat de vader van Maria Witte Dingemans van Sintannaland heet. Behalve een zuster Cornelia heeft hij ook nog een zuster Sara. Mogelijk heet zijn vader Dingeman Abrahamsz van Sintannaland. In dat geval heeft hij ook nog een zuster Pieternella.
Blijkens een tweetal notariele akten was hij op 23 juni 1702 nog in leven, maar op 29 september 1702 niet meer. Hij heeft dan 1 onmondige dochter. Wanneer dit inderdaad Maria is, kan de doopdatum van 26-6-1676 (zoals mij aangeleverd) niet kloppen: ze zou in dat geval immers op 26-6-1701 al meerderjarig zijn geworden.

Nadere toegang op inventarisnummer 1028 van toegang 110    
Notariele akte    Sara Dingemans van Sint Annaland, weduwe van Leendert Zuidwerf wonend op Den Bommel, stelt op grond van haar recht krachtens testament van 24-3-1695 voor schout en schepenen van Ooltgensplaat en Den Bommel tot voogden over haar minderjarige kinderen aan Marinus Verwei en haar broer Witte Dingemans van Sint Annaland. Seclusie weesmeesters.
Aktedatum:    
23/06/1702
Naam notaris:    
Paulus van Brakel
Aard van de akte:    
voogdijstelling
Toegangsnummer:    
110 Notarissen
Inventarisnummer:    
1028

Nadere toegang op inventarisnummer 1028 van toegang 110    
Notariele akte    Geertrui Leenderts Krepelman, weduwe van Witte Dingemans van Sint Annaland wonend op Den Bommel, stelt tot voogden over hun minderjarige dochter aan haar stiefvader Kornelis Simons Koolman de jonge, wonend onder de Hitsert, en haar halfbroer Dirk Krepelman wonend onder Battenoord. Zij testeerde met haar man op 6-9-1701 tov notaris Arnoldus Meisterius te Rotterdam. Seclusie van de weeskamer.
Aktedatum:    
29/09/1702
Naam notaris:    
Paulus van Brakel
Aard van de akte:    
voogdijstelling
Toegangsnummer:    
110 Notarissen
Inventarisnummer:    
1028

Uiteindelijk vond ik de juiste vermelding toch: de doopdatum is echter 24-8-1692!
"den selven dito is gedoopt Marijtje zijnde het kint van Witte Dingsmans van Sintannaland en Geertrui Leenderts. Getuijgen Hugo van Gorcum en Sara Dingmans".
[DTB Den Bommel dopen Gereformeerd 1663-1705 [Nat. Archief, p. 71/118]]
Hiermee werd meteen het patroniem van haar vader en het bestaan van een tante Sara bevestigd.

Maria trouwde met Philip (Philip) VERMAAT, gedoopt op 23-06-1686 te Spijkenisse:
Den 23 Maart 1714 syn by ons Wettig ondertrout Filip Vermaat j.m., geboo~ren in Spijkenis en woonende in den bommel met Maria Witte van Sintan~neland j.d. gebooren en woonende op den bommel
hier getrout den 15 April 1714


Het echtpaar is enige maanden na hun huwelijk getuigen bij de doop van Geertrui Valkenburg:
den 29 dito [Julij 1714] gedoopt Geertrui
ouders {Anthonij Valkenburg
Lijsbeth Oranje
getuigen {Philip Vermaat
Merrij Witte van Sintanneland

[Mogelijk is Lijsbeth familie: Janneke Maartens Vermaat, een verre nicht van Philip (Philip's grootvader Jan Philipsz was de jongste broer van Janneke's vader Maerten Philipsz), trouwde met een Dirk Cornelisz Oranje en schonk hem een dochter Lijsbeth in 1670]

Samen met Philip krijgt ze een zoon, die Witte genoemd wordt, naar haar vader:
Den 11 Julij gedoopt Witte
ouders {Philippus Filipse Vermaat
Merrijtje Witte van Sintannalant
getuigen{Symoon Witbol
Cornelia Dingemans Van St. anne~land

[DTB Den Bommel dopen Gereformeerd 1663 mei 14-1679 december 3 en 1705 mei 17-1727 september [via Nationaal Archief]
Hiermee wordt ook het bestaan van een tante Cornelia aangetoond.

Philip overlijdt echter al snel, even voor 25 oktober 1718:
"gerrit bakker heeft aangevinge ge=daan van flip vermaat in de classe van 3:0:0"
[DTB Ooltgensplaat begraven Gaarder 1713-1753 [Nat. Archief, p. 43/93]]

Na het overlijden van Philip ontvangt Maria op 19-6-1719 een "biljet" om opnieuw te trouwen:
"{19e Junij} dito Biljet uijt gegeven aan Huijgh Willemse van Duim?/Durd? en Maria Witte van St. Annelant wed flip 4maet omme te trouwen en [?] slands regt ontf van jde 3 gl  f 6,,-,,-"
[DTB Ooltgensplaat impost 1713-1747 [Nat. Archief, p. 21/92]]

Samen krijgen ze ook een kind:
"18-11-1719 gedoopt Pietertje, dochter van Huig Pieterze van Duren en Merrij Witte van Sintanneland
getuige Aegje Philips Vermaat
"
[DTB Den Bommel dopen 1712-1727 [Nat. Archief, p. 52/112]]
dat echter snel sterft (op 23-11-1719):
"23 dito biljet gegeven aan Jasper Wmse Verdoes om het kint van Huijgh Wouterse van Durd? te begraven - pro deo"
[DTB Ooltgensplaat impost begraven 1713-1725 [Nat. Archief, p. 55/93]]
Blijkbaar is deze echtgenoot ook vrij snel daarna overleden (ik heb geen vermelding kunnen vinden, dus mogelijk elders), want op 26-9-1721 hertrouwt Maria met Jasper Willemse Verdoes:
"26en dito biljet uijtgegeven aen Japert Willemse Verdoes en Maria Witte van St= Annelant omme met den anderen te trouwen onder de classis van drij gulden sulx f 6:-:-"
[DTB Ooltgensplaat impost trouwen 1713-1747 [Nat. Archief, p. 28/92]]
Hier valt op dat de aangever van de dood van het kind uit haar 2e huwelijk haar 3e echtgenoot wordt. Blijkbaar kenden de twee elkaar dus al langer.
Wat tevens opvalt is dat bij de begrafenis van Philip de impost over de 4e klasse moet worden betaald, evenals bij het huwelijk van Maria met Huig Pieters (namelijk f 3,- per persoon) en er dus sprake was van enig vermogen, terwijl het kind van Huig en Maria pro deo wordt begraven.
Bij het huwelijk van Maria met haar derde man Jasper Verdoes is er toch weer sprake van vermogen (in de 4e klasse). Dat kwam blijkbaar niet van haar kant, maar van Jasper.

Op 16-8-1722 wordt Willem gedoopt, zoon van Jasper Willemse Verdoes en Merrij Witte van Sintannelant. Getuigen zijn Dirck van Gelder en Geertrui Leenders Mosselman.
[DTB Den Bommel dopen 1712-1727 [Nat. Archief, p. 96/112]]

Op 19-1-1724 wordt Geertrui gedoopt, dochter van Jasper Willemse Verdoes en Merrij Witte van Sintannelant. Getuigen zijn Jop Janse de Jong en Dina Sijmons.
[DTB Den Bommel dopen 1712-1727 [Nat. Archief, p. 84/112]]

Op 3-2-1726 wordt Jannetje gedoopt, dochter van Jasper Verdoes en Merrijtje Witte van Sintannelant. Getuige is Merrij Corn= de Bruine.
[DTB den Bommel dopen 1712-1727 [Nat. Archief, p. 98/112]]
Jannetje overlijdt al snel: 14-2-1726 aangifte dood Jannetje Verdoes
"dito billiet op drij Hfl zegel uytgegeven aen Jasper Verdoes op denbommel omme zijn kint genaemt Jannetje Verdoes te begraven onder de classis van f 3:-:-"
[DTB Ooltgensplaat impost begraven 1726-1739 [Nat. Archief, p. 3/94]]
Op 23-11-1727 wordt Willem gedoopt, zoon van Jasper Willemse Verdoes en Merritje Witte van Sintanneland. Getuigen zijn Dirck van Gelder en Geertrui Leenders Mosselman.
[DTB Den Bommel dopen 1727-1767 [Nat. Archief, p. 4/181]

Op 10-4-1735 wordt Krijn gedoopt, zoon van Jasper Willemse Verdoes en Aerjaentje Krijns Roos.
DTB Den Bommel dopen 1727-1767 [Nat. Archief, p. 78/181]

Maria blijkt te zijn overleden in december 1728:
"15e dito billjet op 3 Hfl zegel uijtgegeven aan arij middelkoop omme het lijk van de vrouw Jasper Verdoes genaamt Maria Witte van St Annelant te begraven onder classis van f 3:-:-"
[DTB Ooltgensplaat impost begraven 1726-1739 [Nat. Archief, p. 23/94]]

Wanneer Jasper vervolgens hertrouwt, heeft hij waarschijnlijk weinig trek in het kind van de eerste man van zijn overleden vrouw en belandt Witte Philipsz Vermaat in het weeshuis.
Onduidelijk is waarom Witte's tante Aegje Philips hem niet in huis nam. Wel blijkt uit de diverse vermeldingen dat zij viel in de klasse van de onvermogenden: trouwen en begraven ging "pro deo". Ook van de familie in Spijkenisse was blijkbaar geen hulp te verwachten, want daar was evenmin vermogen aanwezig.  Alleen haar nichtje Aagje Arijse Vermaat (getrouwd met Buijs Jansz van Straalen) werd in de 4e klasse begraven.

In een latere blogpost meer over de welstand (of het ontbreken daarvan bij de Vermaat-en) in de 18e eeuw.




Geen opmerkingen:

Een reactie posten