Het begon bij een gedeelte uit de Leenhoven van Vianen in de bewerking door de onvolprezen J.C. Kort.
161. Een
hofstede, genaamd Tielland, en 1 morgen daarnaast, (1652: zijnde tezamen 2
morgen), in Houten, boven: Gijsbert van Schadewijk (1462: Gerard Hermansz.;
1573: Ernst van Rossum), beneden: kinderen Jacob van Lokhorst (1462: de heren
van het Duitse huis te Utrecht), zijnde hofleen.31-7-1392: Ernst Jansz., te komen op zijn kinderen bij Arnout, dochter van Rumer van den
Vene, nicht van de leenheer, zijn vrouw, 6 fol. 29v.
17-8-1407: Herman Schade zoals Ernst Jansz., 7 fol. 17.
6-3-1420: Herman Schade, eventueel te komen op zijn oudste broer, zoon van Ernst Jansz. bij Arentje van den Vene, zijn moeder, 9 fol. 22.
16-8-1462: Ernst Schade Hermansz. zoals het register van 1392, 10 fol. 97v.
21-1-1496: Maurijn Ernstsz., 12 fol. 112.
28-3-1525: Herman Maurijnsz. bij dode van Maurits Ernstsz., zijn vader, met lijftocht van Metje, zijn vrouw, 13 fol. 53.
11-8-1549: Marcelis Dirksz. bij overdracht door Herman Mauritsz. en het wordt erfleen gemaakt, 17 fol. 172v-173.
7-4-1573: Gijsbert Hendriksz. te Bunnik voor Hendrik Marcelisz., zijn neef, bij dode van Marcelis Dirksz., diens vader, met lijftocht van Margaretha, dochter van Hendrik Jan Wiersz., diens moeder, 24 fol. 88.
30-10-1625: Anton Hendriksz. bij dode van Hendrik Marcelisz., zijn vader, met lijftocht van Dirkje Jacobs, diens weduwe, 27/2 fol. 70.
10-8-1645: Bernard van Coesveld voor Wessel de Vries Gerardsz., burger van Utrecht, bij overdracht door Anton Hendriksz. van Tielland te Wageningen, 29 fol. 97.
25-6-1652: Johan van Royestein bij overdracht door Wessel de Vries te Utrecht, 29 fol. 143v.
[J.C. Kort, Leenhoven van Vianen 1222-1666]
Behalve dat hier sprake is van de weduwe van Ernst Jansz (vermoedelijk een zoon van Johan Ernstsz) wordt er ook een verbinding gelegd met de familie Schade, die we later tegenkomen bij de nazaten van Philips Eerstsz.
morgen), in Houten, boven: Gijsbert van Schadewijk (1462: Gerard Hermansz.;
1573: Ernst van Rossum), beneden: kinderen Jacob van Lokhorst (1462: de heren
van het Duitse huis te Utrecht), zijnde hofleen.31-7-1392: Ernst Jansz., te komen op zijn kinderen bij Arnout, dochter van Rumer van den
Vene, nicht van de leenheer, zijn vrouw, 6 fol. 29v.
17-8-1407: Herman Schade zoals Ernst Jansz., 7 fol. 17.
6-3-1420: Herman Schade, eventueel te komen op zijn oudste broer, zoon van Ernst Jansz. bij Arentje van den Vene, zijn moeder, 9 fol. 22.
16-8-1462: Ernst Schade Hermansz. zoals het register van 1392, 10 fol. 97v.
21-1-1496: Maurijn Ernstsz., 12 fol. 112.
28-3-1525: Herman Maurijnsz. bij dode van Maurits Ernstsz., zijn vader, met lijftocht van Metje, zijn vrouw, 13 fol. 53.
11-8-1549: Marcelis Dirksz. bij overdracht door Herman Mauritsz. en het wordt erfleen gemaakt, 17 fol. 172v-173.
7-4-1573: Gijsbert Hendriksz. te Bunnik voor Hendrik Marcelisz., zijn neef, bij dode van Marcelis Dirksz., diens vader, met lijftocht van Margaretha, dochter van Hendrik Jan Wiersz., diens moeder, 24 fol. 88.
30-10-1625: Anton Hendriksz. bij dode van Hendrik Marcelisz., zijn vader, met lijftocht van Dirkje Jacobs, diens weduwe, 27/2 fol. 70.
10-8-1645: Bernard van Coesveld voor Wessel de Vries Gerardsz., burger van Utrecht, bij overdracht door Anton Hendriksz. van Tielland te Wageningen, 29 fol. 97.
25-6-1652: Johan van Royestein bij overdracht door Wessel de Vries te Utrecht, 29 fol. 143v.
[J.C. Kort, Leenhoven van Vianen 1222-1666]
Behalve dat hier sprake is van de weduwe van Ernst Jansz (vermoedelijk een zoon van Johan Ernstsz) wordt er ook een verbinding gelegd met de familie Schade, die we later tegenkomen bij de nazaten van Philips Eerstsz.
Uit deze vermelding lijkt te volgen dat Arentje van
de Vene na de dood van haar eerste man Ernst Jansz is hertrouwd met de vader
van Herman Schade. Er wordt immers verwezen naar diens "oudste broer, zoon
van Ernst Jansz. bij Arentje van den Vene, zijn moeder". De zoon van
Herman wordt overigens Ernst genoemd.
In [G.J. Vermaat, De Ned. Leeuw 1976, kolom 272 e.v.], geciteerd door Hans Barends (via Herman P. Vermaat) wordt een verwantschap gereconstrueerd tussen de familie Schade en Luytgen Wouter Luytgensz (de achterkleinzoon van Philips Eerstsz). Niet alleen trouwt Luytgen met een kleindochter van Herman Schade (namelijk Beatrix Gijsbert Hermansdr), ook wordt daarin verondersteld dat Luytgen’s vader Wouter een zoon moet zijn van een dochter uit de familie Schade (die dan getrouwd moet zijn geweest met Wouter’s vader Luytgen Philipsz. Mogelijk is dat Mechteld).
De vermelding hierboven toont nog een derde verbinding tussen beide families, die bovendien de oudst aanwijsbare lijkt. Herman Schade blijkt de stiefzoon van Arentje van de Vene, de schoondochter van de broer van Philips Eerstsz. Mocht deze Herman dezelfde zijn als de grootvader van Beatrix Gijsbert Hermansdr, dan trouwt de kleindochter van Herman met de achterkleinzoon van diens stiefoom Philips Eerstsz.
In [G.J. Vermaat, De Ned. Leeuw 1976, kolom 272 e.v.], geciteerd door Hans Barends (via Herman P. Vermaat) wordt een verwantschap gereconstrueerd tussen de familie Schade en Luytgen Wouter Luytgensz (de achterkleinzoon van Philips Eerstsz). Niet alleen trouwt Luytgen met een kleindochter van Herman Schade (namelijk Beatrix Gijsbert Hermansdr), ook wordt daarin verondersteld dat Luytgen’s vader Wouter een zoon moet zijn van een dochter uit de familie Schade (die dan getrouwd moet zijn geweest met Wouter’s vader Luytgen Philipsz. Mogelijk is dat Mechteld).
De vermelding hierboven toont nog een derde verbinding tussen beide families, die bovendien de oudst aanwijsbare lijkt. Herman Schade blijkt de stiefzoon van Arentje van de Vene, de schoondochter van de broer van Philips Eerstsz. Mocht deze Herman dezelfde zijn als de grootvader van Beatrix Gijsbert Hermansdr, dan trouwt de kleindochter van Herman met de achterkleinzoon van diens stiefoom Philips Eerstsz.
Qua generaties zou dat nog kunnen ook.
Mogelijk is er ook een verband met de tak Schade van Westrum.
Westrum was een klein dorpje uit de middeleeuwen dat ten zuiden van de wijk De Mossen lag. Ter herinnering heeft de gemeente Houten een metalen constructie in het weiland geplaatst. Over Westrum is relatief weinig bekend en zijn veel vermoedens.
Historici vermoeden dat Westrum tussen de 10e en 13e eeuw heeft bestaan. Het dorp wordt in elk geval niet in de 9e eeuwse goederenlijst genoemd, die het bestaan van Haltna, Tuur en Lorek rond 857 bevestigen. Ook zijn er vrijwel geen archeologische opgravingen van Westrum.
Het dorpje bestond waarschijnlijk uit een hofstede (Westerhem) met daaromheen kleine boerderijen. Westerhem wordt in het jaar 1226 genoemd als de Graaf Walter van Goye zijn tienderecht afstaat aan de St. Mariakerk in Utrecht, na een geschil met deze kerk.
Waar het precies heeft gelegen is onbekend. Gezien de gedetailleerde hoogtekaart zou het enkele honderden meters ten oosten van de huidige metalen constructie hebben gelegen. De locatie van Westrum is vooral afgeleid uit een kaart uit 1640, waar de namen van verschillende stukken land staan genoemd. De weidegrond van Westrum liep van Schoneveld in het westen tot net voorbij Wickenburgh in het oosten.
De Westrummerhofstede viel onder het gezag van het gouw Opgooi, dat werd bestuurd vanuit het kasteel in het huidige Goysedorp. Aan de oostkant van het Goysedorp lag tegenhanger Oostrum.
Ten oosten van Westrum is langs de Hoogdijk het graf gevonden van een vrouw uit de 7e eeuw. Er was hier dus al in de vroege middeleeuwen incidentele bewoning, net zoals bij Loerik.
In 1227 wordt gesproken over het dorpje Westerhem. Westrum en Westrummer hofstedeland worden in de 15e en 16e eeuw nog een aantal keer genoemd. Het gaat dan meer over een stuk land. Het dorpje zelf is geleidelijk verdwenen.
Westrum was een klein dorpje uit de middeleeuwen dat ten zuiden van de wijk De Mossen lag. Ter herinnering heeft de gemeente Houten een metalen constructie in het weiland geplaatst. Over Westrum is relatief weinig bekend en zijn veel vermoedens.
Historici vermoeden dat Westrum tussen de 10e en 13e eeuw heeft bestaan. Het dorp wordt in elk geval niet in de 9e eeuwse goederenlijst genoemd, die het bestaan van Haltna, Tuur en Lorek rond 857 bevestigen. Ook zijn er vrijwel geen archeologische opgravingen van Westrum.
Het dorpje bestond waarschijnlijk uit een hofstede (Westerhem) met daaromheen kleine boerderijen. Westerhem wordt in het jaar 1226 genoemd als de Graaf Walter van Goye zijn tienderecht afstaat aan de St. Mariakerk in Utrecht, na een geschil met deze kerk.
Waar het precies heeft gelegen is onbekend. Gezien de gedetailleerde hoogtekaart zou het enkele honderden meters ten oosten van de huidige metalen constructie hebben gelegen. De locatie van Westrum is vooral afgeleid uit een kaart uit 1640, waar de namen van verschillende stukken land staan genoemd. De weidegrond van Westrum liep van Schoneveld in het westen tot net voorbij Wickenburgh in het oosten.
De Westrummerhofstede viel onder het gezag van het gouw Opgooi, dat werd bestuurd vanuit het kasteel in het huidige Goysedorp. Aan de oostkant van het Goysedorp lag tegenhanger Oostrum.
Ten oosten van Westrum is langs de Hoogdijk het graf gevonden van een vrouw uit de 7e eeuw. Er was hier dus al in de vroege middeleeuwen incidentele bewoning, net zoals bij Loerik.
In 1227 wordt gesproken over het dorpje Westerhem. Westrum en Westrummer hofstedeland worden in de 15e en 16e eeuw nog een aantal keer genoemd. Het gaat dan meer over een stuk land. Het dorpje zelf is geleidelijk verdwenen.
[http://www.oudhouten.nl/content/artikelen/middeleeuwenvroeg/westrum.html]
1 [Vader van Herman Schade].
Hij trouwde met Aerntge (Arentje) Rumers van den Vene. Aerntge is een dochter van Rumer uten Goye en Feije van den Vene.
Hij trouwde met Aerntge (Arentje) Rumers van den Vene. Aerntge is een dochter van Rumer uten Goye en Feije van den Vene.
Vermeld:
|
31-07-1392
|
Landgebruik (31-7-1392: Ernst Jansz., te komen op
zijn kinderen bij Arnout, dochter van Rumer van den
Vene, nicht van de leenheer, zijn vrouw, 6 fol. 29v.) |
[bron: Leenhoven Vianan 1200-1666]
|
Kind van [Vader van Herman Schade] uit onbekende
relatie:
1 Herman Schade, geboren vóór
zondag 17 augustus 1382. Volgt 1.1.
1.1 Herman Schade is geboren
vóór zondag 17 augustus 1382, zoon van [Vader van Herman Schade] (zie 1).
Aangezien Herman Schade al in 1407 met Tielland beleend wordt, terwijl 15 jaar daarvoor er nog sprake is van het huwelijk van Ernst Johansz en Arentje Rumers van de Vene, moet Herman uit een vroeger huwelijk van zijn vader stammen. Arentje is dus niet zijn moeder, maar zijn stiefmoeder.
Kind van Herman uit onbekende relatie:
1 Ernst Hermansz Schade, geboren vóór vrijdag 16 augustus 1437. Volgt 1.1.1.
1.1.1 Ernst Hermansz Schade is geboren vóór vrijdag 16 augustus 1437, zoon van Herman Schade (zie 1.1).
355B. 2 morgen boven de stad Vianen, strekkend van de Haagwetering over de Lekdijk
tot de kil, boven: Bernard van Tull (1442: de leenheer; 1569: erven Arnout Gijsbertsz.;
1611: Laurens Jacobsz. c.s.; 1626: Paulus Hendriksz.; 1657: Dirk Corne178
lisz.), beneden: Belie, dochter van Hendrik van den Oever, (1442: de leenheer;
1569: Willem Pelgrimsz.; 1611: Wouter Gerardsz.; 1626: Anna Crom), (1569:
jaarlijks 14 pond waardig).
22-2-1420: Dirk van den Oever zoals Jan die Brune en Hendrik Dirksz., 9 fol. 7v.
14-9-1442: Hubert van Tull ook met 4 morgen in de Haag, boven: weduwe Floris van Jutfaas of Dirk Tukker de oude, beneden: Jan van Nesse, met lijftocht van Aleid, zijn vrouw, 10 fol. 43v.
24-1-1457: Ernst Ernstsz. bij overdracht door Hubert van Tull met lijftocht van Ernst en Yke, zijn ouders, 10 fol. 77v.
5-12-1491: Ernst Schaye met lijftocht van Ernst Schaye Hermansz., zijn vader, en Ida, dochter van Maurijn Bakker, zijn moeder, waarna overdracht aan Gijsbert Arnoutsz. alias van Buren met lijftocht van Stijne, dochter van Hendrik Pietersz., diens vrouw, te versterven in de boedel met f 100.- karolus, 12 fol. 76.
[J.C. Kort, Leenhoven van Vianen 1222-1666]
384. Twee akkers land, (1569: groot 2½ morgen), bij de stad Vianen in de Haag, (1446:
zijnde samen met nr. 355A een hoeve), strekkend van de Haagwetering over de Lekdijk
tot de kil, boven: Willem van Tull Bernardsz. (1589: Janneke van Hensbeek;1605: erven Koenraad Gerardsz.; 1620: Machteld van Heteren), beneden: Jan die
Brune (1589: Gerard van Spaarnwoude c.s.; 1605: Maria van Spaarnwoude), beiderzijds
(1449: de leenman en Jan van Meerlo; 1481: Ernst Hermansz.; 1498: Elisabeth,
dochter van Ernst Hermansz., Hendrik van Meerlo en Maurits de Brouwer c.s.),
(1569: jaarlijks 32 pond waardig en belast voor Geertruida, haar zuster, met 2 goudguldens en met 10 s. voor onderhoud van de Diefdijk).
[J.C. Kort, Leenhoven van Vianen 1222-1666]
448. Een viertel land in Boeikop in heer Arnouts gerecht, boven: Scade Willemsz. met nr.
449 (1409: de leenman), beneden: Hubert Egbertsz.11-3-1392: Reimburg, dochter van Herman Pille, bij overdracht door Hubert van Schelluinen, 6 fol. 10.
26-10-1409: Hendrik Scade bij overdracht door Reimburg, dochter van Herman Pille, 7 fol. 23.
449. 3½ morgen land in Boeikop in heer Arnouts gerecht, boven: Hendrik Hendriksz.
(1403: Gerard van Boeikop), beneden: Herman Pille met 3½ morgen, leen van Vianen.
19-5-1392: Willem Scade, 6 fol. 16.
24-9-1403: Hendrik Scade Willemsz., 7 fol. 12v.
De lenen 448 en 449 verenigd tot 450.
450. 7 morgen land in Boeikop (1420: in heer Arnouts gerecht), boven: Dirk Hendriksz.
(1452: erven Gerard van Boeikop; 1596: Maria, dochter van Joost Antonsz.), beneden:
Egbert Hubertsz. (1452: Gijsbert Speyart; 1596: Frank Michielsz. en Bastiaan
Hendriksz.), (1569: jaarlijks 41½ pond of 20 pond boter waardig).
1-10-1411: Reiske, dochter van Hendrik Scade, 7 fol. 27.
6-3-1420: Reiske, dochter van Hendrik Scade, 9 fol. 22.
24-1-1431: Ernst Scade voor Machteld, zijn dochter, bij overdracht door Reiske, haar moeder, 10 fol. 9v, 9 fol. 22.
4-4-1452: Willem Hisinc bij overdracht door Hendrik Huisman voor Machteld, dochter van
Ernst Scade, met lijftocht van Gerard Hisinc, zijn vader, 10 fol. 67.
30-3-1552: Herman Antonsz. voor Heilwig, dochter van Jan Hisinc, zijn vrouw, bij overdracht door Gerard Hisinc, 17 fol. 196, 24 fol. 139.
..-.-1569: Heilwig, dochter van Jan Hisinc, gehuwd met Herman Antonsz., te Vianen vermeld, LRK 340 fol. 236v-237v.
2-9-1575: IJsbrand van Spaarnwoude voor Geertruida Hisinc, weduwe Govert van Voort, zijn schoonzuster, bij dode van Heilwig, haar zuster, 24 fol. 165.[J.C. Kort, Leenhoven van Vianen 1222-1666]
476. 3 morgen land in Bolgerij, boven: Hendrik Gijsbertsz. (1575: de Pot of armen van
Culemborg), beneden: Dirk Snoye (1464: Jacob Jacobsz.; 1575: Govert Bongaart en
erven Pieter Gerard Hendriksz.; 1602: Jurriaan Jurriaansz. Bussemaker; 1625:
Bartholomeus Jansz.), (1625: noord: weduwe Pieter Dirksz., zuid: de Boeikoper
kade), (1569: gebruikt door de leenman, jaarlijks 18 pond waardig).
18-3-1420: Hendrik, bastaard van Vianen, met zijn goed, 9 fol. 27.
11-9-1446: Gerard Maurijnsz. bij overdracht door Hendrik de bastaard, 10 fol. 53v.
10-5-1464: Ernst Schade Hermansz. bij overdracht door Gerard Maurijnsz., 10 fol. 104.
29-3-1489: Maurits Schade Ernstsz. bij overdracht door Ernst Schade Hermansz., 12 fol. 61v.
29-5-1491: Lijftocht van Imme Dirksdr., gehuwd met Maurijn Ernstsz., 12 fol. 74.
8-8-1498: Jan Ernstsz. voor Willem, zijn neef, zoon van Maurits Ernstsz. en Armgard van der Molen, bij overdracht door diens vader met lijftocht van de ouders, eventueel te komen op Herman, Willems broer, en Maurits, oudste zoon van Maurits Ernstsz. en de dochter van Arnout Crol, zal in ander leengoed volgen, 12 fol. 127.
5-4-1525: Herman Maurijnsz., 13 fol. 53.
8-4-1526: Jan Thijsz. bij overdracht door Herman Maurijnsz., 13 fol. 57.
[J.C. Kort, Leenhoven van Vianen 1222-1666]
HELSDINGEN
516. Twee hofsteden in Helsdingen, groot 3½ hont, strekkend van de Haagwetering (1433:
tot de voorstraat en) tot de achterwetering, boven: de leenman met nr. 517, beneden:
Willem Beukelsz., (1392: vermeerderd met 2 morgen; 1395: waarin een boomgaard;
boven: Gerard van der Aa; 1433: Gijsbert van der Aa; 1466: erven Hendrik Gijsbertsz.
en Ernst Hermansz.; 1496: en Gerard Maurijnsz.; 1541: Lambert Thomasz.;
1571: Hendrik Nikolaasz.; 1593: Cors Hendriksz.; 1663: Hendrikje Corssen, beneden:
de leenman met nr. 517; 1408: Folpert van Amerongen gemeen met Willem van
Eyc en Hubert Sibrandsz.; 1451: erven Hubert Sibrandsz.; 1466: erven Hendrik
Gijsbertsz. en Ernst Hermansz.; 1496: en Gerard Maurijnsz.; 1541: Elisabeth van
Waal; 1571: erven Johanna van Waal; 1593: Sofia van Waal; 1663: Herman de
Bidder), (1569: jaarlijks 12 pond waardig).
14-4-1391: Herman van Helsdingen met lijftocht van Aleid, zijn moeder, 5 fol. 32.
4-6-1392: Herman van Helsdingen Hermansz., 6 fol. 16v-17.
4-2-1395: Lijftocht van Goede, zuster van Herman van Helsdingen, op een boomgaard, 6 fol. 66v.
15-4-1395: Gerard die Voogd met 2 morgen bij overdracht door Herman van Helsdingen, te lossen binnen een jaar met 20 nieuwe gelderse guldens, 6 fol. 71.
18-4-1405: Herman van Helsdingen bij overdracht door Gerard die Voogd, gehuwd met Goede, met 2 morgen en deze zal hij weer aan Gerard overdragen, wanneer hij een halve hoeve, overgedragen aan Polixena Scadendr., nicht van de leenheer, lost, 7 fol. 14v.24-7-1408: Herman van Helsdingen, een boomgaard met hofstede eventueel te komen op Elisabeth, zijn zuster, 7 fol. 20v.
10-11-1420: Elisabeth, gehuwd met Willem van Rijswijk, met boomgaard en hofstede, 9 fol. 31v.
24-9-1431: Goede met boomgaard en hofstede, 10 fol. 10v.
14-3-1433: Gijsbert van Vleuten bij overdracht door Gerard die Voogd en diens vrouw met het geheel, te lossen met 50 kronen, 10 fol. 13.
21-5-1451: Katharina Beyers, te komen op Herman Beyert, haar zoon, 10 fol. 64.
28-9-1456: Gijsbert van Helsdingen bij overdracht door Katharina Beyers, 10 fol. 76.
13-4-1462: Steven en Hendrik, zoons van Gijsbert van Helsdingen, bij overdracht door Jan
Beyert voor Katharina, dochter van Gerard die Voogd, diens moeder, elk met de helft, 10 fol. 97.
17-7-1464: Nikolaas, hun broer, heeft opgedragen, 10 fol. 97.
11-11-1466: Ernst Schade Hermansz. bij overdracht door Steven en Hendrik, zoons van Gijsbert van Helsdingen, te komen op zijn twee jongste zoons bij Ida Mauritsdr., 10 fol. 113.
21-1-1496: Jan en Dirk, zoons van Ernst Schade, met lijftocht van Ida Maurijnsdr., hun moeder, op Dirks helft, 12 fol. 111v.
Het leen 516 gesplitst in 516A en 516B.
516A. De helft van het leen.
19-4-1522: Jan van Beesd bij overdracht door Dirk Ernstsz., 13 fol. 46v.
[J.C. Kort, Leenhoven van Vianen 1222-1666]
Ernst:
Notitie bij de geboorte van Reiske: vader Hendrik Willemsz Schade
Kinderen van Ernst en Yda:
1 Maurijn (Maurits) Ernstz Schade. Volgt 1.1.1.1.
2 Ernst Ernstsz Schade. Volgt 1.1.1.2.
4 Dirk Ernstsz Schade [1.1.1.4].
5 Jan Ernstsz Schade [1.1.1.5].
Kind van Ernst en Reiske:
1.1.1.1 Maurijn (Maurits) Ernstz Schade, zoon van Ernst Hermansz Schade (zie 1.1.1) en Yda Maurijns Bakker. Maurijn is overleden vóór
dinsdag 28 maart 1525.
Kinderen van Maurijn en Metje:
2 Maurits Maurijnsz Schade [1.1.1.1.2].
3 Herman Maurijnsz Schade [1.1.1.1.3], geboren vóór zaterdag 28 maart 1500.
1.1.1.2 Ernst Ernstsz Schade, zoon van Ernst Hermansz Schade (zie 1.1.1) en Yda Maurijns Bakker.
Kind van Ernst uit onbekende relatie:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten