Adriana Vermaat (enigszins) in ere hersteld [1]

Handtekening van Adriana Vermaat

In december 2010 schreef ik een blogpost over Adriana Vermaat, die vanuit Steenbergen naar Middelburg en Vlissingen trok en daar een groot aantal, vooral buitenechtelijke, kinderen kreeg (zie http://vermaatisdenaam.blogspot.nl/2010/12/de-kwestie-adriana-vermaat.html).
Eveneens rond die tijd kwam ik via de mail in contact met Han Vermaat, een van haar nazaten. Onlangs ontving ik van hem een overzicht van het onderzoek dat hij inmiddels naar Adriana en haar nakomelingen gedaan heeft. Tevens stuurde hij me zijn onderzoeksmateriaal, waaruit ik in deze serie blogposts dankbaar een aantal zaken overneem.

Als resultaat van zijn onderzoek schreef Han een levensbeschrijving van Adriana. Hierin komt hij, op basis van drie perioden in Adriana's leven (namelijk twee waarin ze een aantal kinderen kreeg en een periode daartussen waarin geen kinderen geboren werden) tot de slotsom dat een groot aantal van haar kinderen weliswaar buitenechtelijk is geboren, maar dat er een sterk vermoeden is dat steeds "de man in haar leven in die tijd" de vader van deze kinderen is.
Ik vind dat in algemene zin wel een plausibele opvatting. Het aanwijsbaar zijn van deze perioden wijst er in elk geval niet op dat Adriana's vermelde beroep van winkelierster een eufemisme was, zoals ik in december 2010 schreef.

Er blijven echter zaken onopgehelderd. Een daarvan is de vraag waarom haar tweede echtgenoot Jan Leendert Visser, als hij inderdaad de vader is van de zes kinderen die Adriana vanaf 1835 kreeg, de vier kinderen die ten tijde van hun huwelijk in 1842 nog in leven waren niet heeft erkend.

Omdat mijn eigen onderzoek in de afgelopen vier jaar ook niet heeft stilgestaan, gaan we eerst een stapje terug naar de ouders van Adriana, Johannes Baptist Vermaat en Elisabeth Vincent (of Hoendervangers) en hun gezin.

Johannes (Jan) Baptist Hermansz Vermaat is geboren [bron: Huwelijksregister Steenbergen 1826 Akte 6], zoon van Hermanus Ludovicus Godefridus Ignatius Joosten Vermaet (Vaermaet, Fermaet) en Catharina de Moij (de Mooij). Hij is gedoopt op dinsdag 1 maart 1768 in Oud- en Nieuw Gastel [bron: DTB Oud en Nieuw Gastel dopen 1720-1796 (deel 5) [Reg. Archief West Brabant, p. 176/274]]. Bij de doop van Johannes was de volgende getuige aanwezig: Michael Joose Vermaet (Voormaat) (1733-1788) [broer].

Getuigen: Michael Fermaat en Cornelia de Mooij

Op 20 augustus 1795 ontving hij een borgbrief van Oud en Nieuw Gastel in verband met zijn voorgenomen huwelijk en vestiging te Steenbergen.
[A.M. Bosters - "Vermaat-Varremaet uit Hoeven en Oud-Gastel"]

Beroep: metselaar (macon)

Getuige bij:

10-05-1789		doop Susanna Bens (1789-1814)		[oom moederszijde]		[bron: DTB Rotterdam inv. 36 Doop rooms-katholiek Steiger]
04-02-1791		doop Catharina Vermaet (1791-1866)		[oom vaderszijde]		[bron: DTB Rotterdam inv. 35 Doop rooms-katholiek Leeuwenstraat]
04-02-1791		doop Petronilla Vermaet (geb. 1791)		[oom vaderszijde]		[bron: DTB Rotterdam inv. 35 Doop rooms-katholiek Leeuwenstraat]
01-12-1811		overlijdensaangifte Elisabetha Cornelisse van Galen (1766-1811)		[echtgenoot]		[bron: Overlijden Steenbergen 1811 Akte 179]
16-12-1824		overlijdensaangifte Adriana (Adrienne) Schraauwen (1771-1824)		[echtgenoot]		[bron: Overlijden Steenbergen 1824 Akte 83]

Johannes trouwde (1), 27 jaar oud, op zondag 20 september 1795 in Steenbergen [bron: DTB Steenbergen RK trouwen 1773-1810 [Markiezenhof, p. 32/58]] met Elizabeth Vincent (van Senten, Hoendervangers), 27 jaar oud.

Joannes Voormaat et Elisabeth Vincent
getuigen: Nicolaus Deckers en Henricus Mes

Zij is gedoopt op zondag 31 juli 1768 in Zevenbergen [bron: DTB Zevenbergen dopen RK 1643-1810 [Family Search, p. 392/630]].

vader Sebastianus Fesent
moeder Adriane van Eeij
getuigen: Dilia de Jong en Petrus Swinis (absens)

Het heeft me wat zoekwerk gekost om de doop van Elisabeth boven water te krijgen en helemaal zeker ben ik er ook nog niet van. Op basis van de vernoemingen van de kinderen van Johannes en Elisabeth kwam ik tot de aanname dat een van haar ouders Adrianus of Adriana moest heten (zowel catharina, genoemd naar Johannes' moeder, als Adriana zijn tweemaal vernoemd). Op basis van de huwelijksdatum en de doopdatum van het jongste kind nam ik aan dat Elisabeth geboren moest zijn tussen 1765 en 1775. Tevens moest ze afkomstig zijn uit Zevenbergen en hoogstwaarschijnlijk RK gedoopt zijn. In het RK doopboek van Zevenbergen kwam er slechts één vermelding naar boven in deze periode met zowel een Adriaan/Adriana als een bruikbare achternaam: Fesent.
Dit levert overigens wel een probleem op met de veronderstelde leeftijd van "circa vijfendertig jaren" bij Elisabeth's overlijden, maar de onbetrouwbaarheid van gegevens in overlijdensregisters zijn onder genealogen inmiddels genoegzaam bekend.

Kinderen van Johannes en Elizabeth:

1 Catharina Vermaat. Zij is gedoopt op dinsdag 21 maart 1797 in Steenbergen [bron: DTB  Steenbergen dopen RK 1795-1806 [Markiezenhof, p. 21/110]]. Bij de doop van Catharina waren de volgende getuigen aanwezig: Jacobus Hermansz Vermaet (1764-1827) [oom vaderszijde] en [waarschijnlijk] Catharina Jozefs Vermaat (Voormaat) (geb. 1765) [achternicht vaderszijde].

Vader Joannes Voormaat
Moeder Elisabeth Vincent
Getuige 1 Jacobus Voormaat
Getuige 2 Catharina Voormaat

Catharina is overleden, 1 jaar oud. Zij is begraven op maandag 10 september 1798 in Steenbergen [bron: DTB Steenbergen begraven 1750-1805 [Family Search, p. 737/1249]].

"10 Het kint Jean Baptist Lenstaard genaamt Catrina"

Omdat de eerste Catharina overleden moet zijn voordat de tweede werd gedoopt, maar nadat de eerste Adriana was gedoopt, ben ik nog eens gaan zoeken in het Begraafregister van Steenbergen tussen 21-8-1798 en 27-10-1799. Bovenstaande vermelding past prima in wat ik zocht en eveneens in de "traditie" van foutieve inschrijvingen die we bij deze familie zo vaak tegenkomen.

2 Wilhelmina Vermaat. Zij is gedoopt op maandag 20 augustus 1798 in Steenbergen [bron: DTB Steenbergen dopen RK 1795-1806 [Markiezenhof, p. 32/110]].

Vader Joannes Vermaat
Moeder Elisabetha van Senten
Getuige 1 Paulus Hoendervangers
Getuige 2 Barbara Wensch

Eerste van tweeling

De begraafinschrijving van Wilhelmina, waarschijnlijk na 1808, heb ik nog niet gevonden.

3 Adriana Vermaat. Zij is gedoopt op dinsdag 21 augustus 1798 in Steenbergen [bron: DTB Steenbergen dopen RK 1795-1806 [Markiezenhof, p. 32/110]].

Vader Joannes Vermaat
Moeder Elisabetha van Senten
Getuige 1 Petrus Hannen
Getuige 2 Anna van Senten

Adriana is overleden, 2 maanden oud. Zij is begraven op dinsdag 23 oktober 1798 in Steenbergen [bron: DTB Steenbergen begraven schepenbank 1791-1805 [Markiezenhof, p. 226/316]].

"dito Het kint van Johannis Vermaat genaamt Adriaana"

Tweede van tweeling

4 Catharina Vermaat. Zij is gedoopt op zondag 27 oktober 1799 in Steenbergen [bron: DTB Steenbergen dopen RK 1795-1806 [Markiezenhof, p. 45/110]]. Bij de doop van Catharina was de volgende getuige aanwezig: Catharina Jozefs Vermaat (Voormaat) (geb. 1765) [achternicht vaderszijde].

Getuige 1 Catharina Vermaat
Getuige 2 Gasparus Vincent

Catharina is overleden op dinsdag 21 augustus 1832 om 05:00 in Delft, 32 jaar oud [bron: Overlijden Delft 1832 Akte 411]. Van het overlijden is aangifte gedaan op dinsdag 21 augustus 1832 [bron: Overlijden Delft 1832 Akte 411].

Harmencoxlaan Wijk 2 nr. 466
Aangevers:
Willem Kunst, 42 jaar, plateelbakkersknecht
Willem Jacob Lang, 43 jaar, plateelbakkersknecht

Catharina trouwde, 24 jaar oud, op woensdag 1 september 1824 in Delft [bron: Huwelijken Delft 1824 Akte 83] met Jacobus Johannes van Haaren, 22 jaar oud, nadat zij op zondag 22 augustus 1824 in Delft in ondertrouw zijn gegaan [bron: Huwelijken Delft 1824 Akte 83].

Getuigen:
vader bruidegom
Jacobus Johannes Molenbroek, 34 jaar, geemployeerde ter Stadssecretarie
Carel Heijne den Bak, 33 jaar, geemployeerde ter Stadssecretarie
Theodorus Pauel, 21 jaar, geemployeerde ter Stadssecretarie
Jan Groeneveld, 39 jaar, stadsbode
bruid en vader bruidegom kunnen niet schrijven, dus tekenen niet

Jacobus is geboren op donderdag 29 april 1802 in Delft [bron: Kerkarchief St. Josephparochie inv. 147 , folio 277]. Hij is gedoopt op donderdag 29 april 1802 in Delft[bron: Kerkarchief St. Josephparochie inv. 147, folio 277].

Dopeling Johannes Jacobus
Vader Adrianus van Haren
Moeder Elizabeth Prins
Getuige Jacobus Prins
Johanna Prins
Plaats Delft
Datum doop 29-04-1802
Geboortedatum 29-04-1802

Jacobus is overleden op maandag 20 januari 1890 om 18:00 in Delft, 87 jaar oud [bron: Overlijden Delft 1890 Akte 48]. Van het overlijden is aangifte gedaan op dinsdag 21 januari 1890 [bron: Overlijden Delft 1890 Akte 48].

Oud Langendijk Wijk 4 nr. 23
Aangevers:
Johannes Paulus Cornelis Kendel, 52 jaar, bedienaar van begrafenissen
Cornelis marinus van der Horst, 39 jaar, gemeentebode
Op de overlijdensakte heet hij JOANNES JACOBUS.

Beroep: metselaar, metselaarsknecht, plateelbakker

Getuige bij:

06-11-1824		geboorteaangifte Adrianus van Haaren (1824-1825)		[vader]		[bron: Geboorte Delft 1824 Akte 482]
18-05-1826		geboorteaangifte Elizabeth van Haaren  (1826-1856)		[vader]		[bron: Geboorte Delft 1826 Akte 234]
25-03-1829		geboorteaangifte Adriana van Haaren (1829-1832)		[vader]		[bron: Geboorte Delft 1829 Akte 156]

5 Adriana (Adriaantje) Vermaat 

Zie deel 2 van deze serie.

6 Barbara Vermaat. Zij is gedoopt op donderdag 22 oktober 1807 in Steenbergen [bron: DTB Steenbergen dopen RK 1806-1810 [Markiezenhof, p. 7/21]]. Bij de doop van Barbara waren de volgende getuigen aanwezig: Francus (Francois, Frans) van den Broek (1750-1827) [aangetrouwde oom vaderszijde] en Anna (Johanna) Hermans Vermaat (1752-1814) [tante vaderszijde].

Getuigen Franciscus van den Broek en Helena Baars {nomine} Anna Vermaart

Barbara is overleden, 1 jaar oud, op zondag 13 november 1808 in Steenbergen [bron: DTB Steenbergen begraven 1806-1810 [Family Search, p. 57/231]].
"den 13e November 1808 is binnen de Stad overleden Barbara Vermaat in den ouderdom van een jaar en veertien dagen zijnde een kind van Joannes Vermaat en Elizabeth Vincent"

Dag van 't Overlijden: 13 November 1808
De dag waarophe't sommatie-biljet is overgegeven: 16 November 1808
De dag van de overlevering der Memorie van aangeving: 20 November 1808
Of de nalatenschap bevrijd is van belasting: bevrijd

[DTB Steenbergen begraven 1806-1810 [Family Search, p. 136/231]

Elizabeth is overleden, 39 jaar oud, op donderdag 26 november 1807 in Steenbergen [bron: DTB Steenbergen begraven 1806-1810 [Family Search, p. 40/231]].
"den 26 November 1807 is binnen de Stad overleden Elizabet Vicent in den ouderdom van circa Vijf en dertig jaren, zijnde de Huisvrouw van Johannes Vermaat"

Dag van 't Overlijden: 26 November 1807
De dag waarophe't sommatie-biljet is overgegeven: 9 December 1807
De dag van de overlevering der Memorie van aangeving: 29 December 1807
Of de nalatenschap bevrijd is van belasting: bevrijd

[DTB Steenbergen begraven 1806-1810 [Family Search, p. 131/231]

Johannes trouwde (2), 40 jaar oud, op zondag 26 juni 1808 in Steenbergen [bron: DTB Steenbergen RK trouwen 1773-1810 [Markiezenhof, p. 56/58]] met Elisabetha Cornelisse van Galen, 41 jaar oud.

Joannes Vermaat et Elizabetha van Gaal
getuigen: Nicolaus Dekkers en Joanna Smits

Zij is gedoopt op maandag 28 juli 1766 in Steenbergen [bron: DTB Steenbergen dopen RK 1745-1773 [Markiezenhof, p. 81/121]].

vader Cornelius van Gale (uit Roosendaal)
moeder Elisabetha van Hoof
getuigen Franciscus van Hoof en Digna van Hoof

Elisabetha is overleden op zondag 1 december 1811 om 05:00 in Steenbergen, 45 jaar oud [bron: Overlijden Steenbergen 1811 Akte 179]. Van het overlijden is aangifte gedaan op zondag 1 december 1811 [bron: Overlijden Steenbergen 1811 Akte 179]. Bij de overlijdensaangifte van Elisabetha was de volgende getuige aanwezig: Johannes (Jan) Baptist Hermansz Vermaat (1768-1827) [echtgenoot].

Aangevers:
echtgenoot
Jan Goderie, 48 jaar, veldwachter (marechal)

Johannes trouwde (3), 44 jaar oud, op zaterdag 6 juni 1812 in Steenbergen [bron: Huwelijksregister Steenbergen 1812 Akte 12] met Adriana (Adrienne) Schraauwen, 40 jaar oud, nadat zij op zondag 24 mei 1812 in Steenbergen in ondertrouw zijn gegaan [bron: Huwelijksregister Steenbergen 1812 Akte 12].

Getuigen:
Martin Abraham Anemaet, 56 jaar
Cornelis van de Meeberg, 23 jaar
Jean Francois van Osch, 47 jaar
Willem Dekkers, 49 jaar

Zij is gedoopt op woensdag 21 augustus 1771 in Hezel (Wouw) [bron: Doopregister Wouw 004b].

Plaats Wouw
Bron Doop-, Trouw- en Begraafregisters (DTB)
Deel Doopregister Wouw 004b
Archiefnummer Rkw
Inventarisnummer 004b
Soort registratie doopakte
Bijzonderheden plaats geboorte: Heerle Getuigen: Adrianus Schrauwen, Anna Catharina Schrauwen
Datum doop 21-08-1771
Kind Adriana Schrauwen
Geslacht v
Vader Henricus Schrauwen
Diversen ex Groot Zundert
Moeder Cornelia Deumen
Diversen ex Wouw

Adriana is overleden op woensdag 15 december 1824 om 19:00 in Steenbergen, 53 jaar oud [bron: Overlijden Steenbergen 1824 Akte 83]. Van het overlijden is aangifte gedaan op donderdag 16 december 1824 [bron: Overlijden Steenbergen 1824 Akte 83]. Bij de overlijdensaangifte van Adriana was de volgende getuige aanwezig: Johannes (Jan) Baptist Hermansz Vermaat (1768-1827) [echtgenoot].

Wijk D nr. 56
Aangevers:
echtgenoot
Jan Godrie, 59 jaar, grofsmid

Johannes trouwde (4), 58 jaar oud, op vrijdag 31 maart 1826 in Steenbergen [bron: Huwelijksregister Steenbergen 1826 Akte 6] met Adriana Cornelia van de Kar, 35 jaar oud, nadat zij op zondag 19 maart 1826 in Steenbergen in ondertrouw zijn gegaan [bron: Huwelijksregister Steenbergen 1826 Akte 6].

Getuigen:
vader bruid
Jan van de Kar, 61 jaar, karreman (kan niet schrijven, dus tekent niet)
Willem van de Kar, 40 jaar, arbeider
Huibrecht Menous, 31 jaar, kleedermaker
Adriaan van de Kar, 35 jaar, tapper

Adriana is geboren op vrijdag 11 februari 1791 in Wouw [bron: Doopregister Wouw 1784-1810]. Zij is gedoopt op vrijdag 11 februari 1791 in Wouw [bron: Doopregister Wouw 1784-1810].

Plaats Wouw
Bron Doop-, Trouw- en Begraafregisters (DTB)
Deel Doopregister Wouw 1784-1810
Archiefnummer Rkw
Inventarisnummer 494e
Soort registratie doopakte
Bijzonderheden geboren op dezelfde dag Getuigen: Antonius Geerts, Barbara Deckers
Datum doop 11-02-1791
Kind Adriana Cornelia van de Kar
Geslacht v
Vader Adrianus van de Kar
Diversen ex Halsteren
Moeder Adriana Deckers
Diversen ex Wouw

Adriana is overleden op dinsdag 17 augustus 1852 om 15:00 in Steenbergen, 61 jaar oud [bron: Overlijden Steenbergen 1852 Akte 113]. Van het overlijden is aangifte gedaan op woensdag 18 augustus 1852 [bron: Overlijden Steenbergen 1852 Akte 113].

Aangevers:
Willem van de Kar, 67 jaar, arbeider, broer overledene
Leendert de Vos, 33 jaar, huisschilder

Johannes is overleden op zondag 29 juli 1827 om 14:00 in Steenbergen, 59 jaar oud [bron: Overlijden Steenbergen 1827 Akte 63]. Van het overlijden is aangifte gedaan op maandag 30 juli 1827 [bron: Overlijden Steenbergen 1827 Akte 63].

Wijk D nr. 56
Aangevers:
Willem van de Kar, 41 jaar, arbeider, zwager overledene
Willem Frederik van Riet, 60 jaar, deurwaarder