Uit dezelfde stam: de familie De With (22) - Een woeste zeeman zonder nazaten - wat weten we van Salomon le Sage?

Salomon le Sage (of Lesage) werd rond 1635 geboren, waarschijnlijk in Middelburg. De namen van zijn ouders zijn mij niet bekend. Gezien zijn achternaam zou de familie oorspronkelijk uit Frankrijk afkomstig kunnen zijn.

De eerste vermeldingen van Salomon komen we tegen in Vlissingen:

Datering: 31-12-1658
Voornaam: Salomon
Tussenvoegsel: le
Achternaam: Sage
Rol: Lidmaat
Plaats: Vlissingen
Kerkgenootschap: Nederduitsch-gereformeerde kerk
Bijzonderheden: Belijdenis
Datum: 31-12-1658
Periode: / 4-4-1659
Adres: Groote Mart
Register: K 483, folio 41
Bron: DTBL Vlissingen 23 (NG Lidmatenregister 1654-1672)

Datering: 29-6-1660
Voornaam: Salomon
Tussenvoegsel: le
Achternaam: Sage
Rol: Lidmaat
Plaats: Vlissingen
Kerkgenootschap: Nederduitsch-gereformeerde kerk
Bijzonderheden: J.m., met attestatie van Leijden
Datum: 29-6-1660
Periode: / 5-10-1660
Adres: Groote Marct
Register: K 483, folio 54
Bron: DTBL Vlissingen 23 (NG Lidmatenregister 1654-1672

Zoals meer Zeeuwen ging Salomon naar zee, waar hem al vrij jong het commando van een schip werd toevertrouwd:

"Den 30 Dec. 1666 zeilden heimelijk uit Veere de Commandeur Abraham Krynssen met de ‘Zelandia’ (v. 34 st. en 150 koppen) als vlaggeschip, de ‘West-Cappel’ en de ‘Zeeridder’, van gelijk charter, resp. door Simon Loncke en Pieter de Mauregnault gecommandeerd, het jacht ‘Prins te Paert,’ kapitein Salomon le Sage, de hoekerboot ‘Wester Souburgh,’ kapitein Rochus (Roys) Bastaert, de - van de Lampsins ingehuurde - fluit ‘Aardenburg’ als victualieschip en een snauw als adviesvaartuig."
[Verovering van Suriname, via http://www.dbnl.org/tekst/_onz001191701_01/_onz001191701_01_0026.php]

Hij vocht in meerdere zeeslagen, voor hij zijn aandacht van het westen verlegde naar het oosten:

Dutch Captain: Salomon Le Sage

Salomon Le Sage served the Admiralty of Zeeland. He was under the command of Abraham Crijnssen on the expedition to the West Indies for the capture of Surinam and fought in the Battle of Nevis. He fought in the Battle of Solebay in 1672 and the Battle of the Texel in 1673. His ships. The date is the date of the information:
Ship Name: Date: Guns: Sailors: Soldiers: Date built: Length: Beam: Hold: 
Prins te Paard, jacht 12/1666 14 75 
Delft 1671 32 76 45 1664 116 28.5 11.5 
Vlissingen 5/1672 50 1653 130 34 13.5 
Vlissingen 7/1672 50 92 93 1653 130 34 13.5 
Vlissingen 9/1672 50 1653 130 34 13.5 
Vlissingen 8/1673 48 185 18 1653 130 34 13.5
[http://anglo-dutch-wars.blogspot.nl/2005/06/dutch-captain-salomon-le-sage.html]

Salomon trouwde, 37 of 38 jaar oud, in juni 1673 in Vlissingen [bron: De Navorscher: Een middel tot gedachtenwisseling en letterkundig ..., Volume 10] met Johanna Maria de With, 19 jaar oud. Johanna is een dochter van mr. Adriaen Ludolfsz de With en Catharina Daniels van Laren. Zij is gedoopt op donderdag 25 september 1653 in Utrecht (Buurkerk) [bron: DTB Utrecht dopen 1640-1665 [Family Search, p. 301/522]].

"Joanna Maria dr van Mr. Adriaen de Wit ende Catarina van Laren
get: Do: Jodocus van Laren predicant tot IJsselsteijn
de heer Cornelis Couwenburgh van Belois [...] in Belois.
De huijsvrou van do: van Laren gnt Cornelia Heij"

Salomon le Sage
geboren: - 
overleden: -
opmerkingen
Overig: waarschijnlijk afkomstig uit Middelburg.
functies in bovenlokale instellingen
functie: extraordinaris raadsheer 
instelling: Raad van Vlaanderen te Middelburg (1599-1795) 
van: 19-05-1674 -

Mogelijk gaat het echtpaar in 1677 richting Oost:

Datum indiensttreding: 05-01-1677 Datum uit dienst: 00-00-0000
Functie bij indiensttreding: Commandeur van de Soldaten Reden uit dienst: Niet ingevoerd
Uitgevaren met het schip: Koewerve Waar uit dienst: (onbekend)
Maandbrief: Ja Schuldbrief: Nee
Begunstigde(n): Anders: Grietje (onleesbaar); opmerkingen: achternaam onleesbaar
Gegevens van de vaart
Schip: Koewerve Vertrek: 05-01-1677
Kamer: Zeeland

Verzoekboeken Kaap: no call
Inventarisnummer: 12228
Folio: 1 Aankomst: 24-07-1677
Negombo
DAS- en reisnr.: 1340.2

[VOC Opvarenden] 

Salomon wordt bevelhebber van Bantam in 1686. 

In 1691 moeten hij en zijn vrouw in Nederland geweest zijn, want zij zijn in Utrecht doopgetuigen bij hun nichtjes, de tweeling Catharina en Wilhelmina de With, dochters van Johanna's broer Ludolph.

In 1692 reist Salomon van Sumatra naar Batavia. Het is opvallend dat het schip dat er hiertoe in augustus op uitgestuurd wordt, pas in december terugkeert.

Schip Huis Kronenburg
11/08/1692 Batavia Sumatra’s Westkust 
Om de commandeur Salomon Lesage, etcetera, af te halen.
03/12/1692 Sumatra’s Westkust Batavia 
Met aan boord den commandeur Salomon Lesage.

In 1696 wordt hij benoemd als 26e gouverneur van de Molukken en vertrekt hij naar Ternate.

Eemland, yacht, Salomon Lesage departed 8 February towards his post Ternate 22 March 1696
[http://warshipsresearch.blogspot.nl/2011/10/movements-of-dutch-eic-ships-in-dutch_08.html]

1696 Brieffje van den g’eligeert gouverneur van Ternaten
Salomon le Sage aan haar edelens tot Batavia
geschreven in het jagt Eemland ter rheede Bouton, de
dato 29 Februarij 1696.

Procuratie (Procuratie - om percelen land en tienden in Zeeland te verkopen
Aktenummer: 29
Datum: 07-03-1696
Soort akte: Procuratie
Notaris: H. VAN HEES
Samenvatting: om percelen land en tienden in Zeeland te verkopen
Personen:

Erven Adriana de With en Catharina van Laren:
Rol in akte: Erven Adriana de With en Catharina van Laren

Constituant: Ludolph Adriaen de With, zoon
Achternaam: Ludolph Adriaen de With, zoon
Rol in akte: Constituant
Beroep: advocaet ende secretaris van den capittule Stae Mariae t’ Utrecht

Constituant: Jacob Pauw
Voornaam: Jacob
Achternaam: Pauw
Rol in akte: Constituant
Echtgenoot: x Wilhelmina de With, dochter

Constituant: Salomon le Sage
Voornaam: Salomon le
Achternaam: Sage
Rol in akte: Constituant
Echtgenoot: x Johanna Maria de With, dochter
Beroep: commandeur van de VOC

Constituant: Elisabeth de With, dochter
Achternaam: Elisabeth de With, dochter
Rol in akte: Constituant

Constituant: Margareta de With, dochter
Achternaam: Margareta de With, dochter
Rol in akte: Constituant

Geconstitueerde: Melchior van Cromstryen
Voornaam: Melchior
Achternaam: van Cromstryen
Rol in akte: Geconstitueerde
Woonplaats: Zirickzee
Bijzonderheden:
Margareta de With is innocent
Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905
Inventarisnummer: U110a005)

Procuratie (Procuratie - om by Nicolaes Witsen, burgemeester van Amsterdam, beslag te leggen op de goederen van erven Johan Keller
Aktenummer: 26
Datum: 11-05-1698
Soort akte: Procuratie
Notaris: A. VAN BRONCKHORST
Samenvatting: om by Nicolaes Witsen, burgemeester van Amsterdam, beslag te leggen op de goederen van erven Johan Keller
Personen:

Erven Adriaan de With en Catharina van Laren:
Rol in akte: Erven Adriaan de With en Catharina van Laren

Constituant: Ludolph Adriaan de With, zoon
Achternaam: Ludolph Adriaan de With, zoon
Rol in akte: Constituant
Beroep: advocaat en secretaris van den capittule St Marie

Constituant: Jacob Pauw
Voornaam: Jacob
Achternaam: Pauw
Rol in akte: Constituant
Echtgenoot: x Wilhelmina de With, dochter
Beroep: ontfanger van ’t cleyn zegel ’s lants van Utrecht

Constituant: Salomon le Sage
Voornaam: Salomon le
Achternaam: Sage
Rol in akte: Constituant
Echtgenoot: x Johanna Maria de With, dochter
Beroep: gouvernuer van Ternate

Constituant: Elisabeth de With, dochter
Achternaam: Elisabeth de With, dochter
Rol in akte: Constituant

Constituant: Margareta de With, dochter
Achternaam: Margareta de With, dochter
Rol in akte: Constituant

Geconstitueerde: Arnout Meerhout
Voornaam: Arnout
Achternaam: Meerhout
Rol in akte: Geconstitueerde
Beroep: procureur voor den gerechte van Amsterdam
Bijzonderheden:
Margareta de With is innocent
Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905
Inventarisnummer: U102a004)

In Nederland geeft zijn zwager Jacob Pauw aan dat hij geen trek heeft in het waarnemen van Salomon's zaken:
Verklaring - dat hy een door Salomon le Sage, gouverneur van de Molukken, op hem gepasseerde procuratie tot beheer van zyn zaken in Europa, niet op zich zal nemen
Datering: 10-10-1698
Aktenummer: 490
Datum: 10-10-1698
Soort akte: Verklaring
Rol: Genoemd
Samenvatting: dat hy een door Salomon le Sage, gouverneur van de Molukken, op hem gepasseerde procuratie tot beheer van zyn zaken in Europa, niet op zich zal nemen
Notaris: T. VOSCH VAN AVEZAAT
Personen:
Verklaarder: Jacob Pauw
Voornaam: Jacob
Achternaam: Pauw
Rol in akte: Verklaarder
Beroep: ontfanger vant cleyn segel
Aktedatum: 10-10-1698
Verwijzingen: procuratie d.d. 28-6-1697 ter secretarie van Ternate
Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905
Inventarisnummer: U118a001

In mei 1700 schrijft Salomon de laatst van hem bewaard gebleven brief.

1700 Originel missive van de heer gouverneur Salomon Lesage nevens den raad in Ternaten aan haar hoog edelens tot Batavia geschreven de dato 29 Maij 1700.

Salomon is overleden op vrijdag 27 augustus 1700 in Ternate (RI), 64 of 65 jaar oud (oorzaak: waterzucht) [bron: Dagjournaal Batavia 1700, file 2520, folio 578].

Zijn vrouw Johanna Maria was in ieder geval in 1698 nog in leven. Van het echtpaar zijn geen kinderen bekend. Mogelijk geeft een grafsteen in een kerk op Ternate, mocht die tenminste bewaard gebleven zijn, nog verdere informatie.